Muzeum opowiadające o Lachach Sądeckich

Od 9 kwietnia, na Sądecczyźnie czynny będzie kolejny obiekt muzealny. Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu zaprasza na otwarcie nowej siedziby Muzeum Lachów Sądeckich im. Zofii i Stanisława Chrząstowskich w Podegrodziu (budynek żłobka, przedszkola i biblioteki gminnej). Ekspozycja składa się z trzech wystaw stałych: kultura materialna Lachów Sądeckich, fotografie i pamiątki po Wojciechu Migaczu oraz archeologii.
- Kulturę ludową Lachów Sądeckich obrazuje około 300 eksponatów, m.in. muzealia związane z rzemiosłem, pracą w polu, gospodarstwem domowym, strojem, religijnością i obrzędami dorocznymi – informuje Izabela Szafran z Muzeum Okręgowego Nowym Sączu. - Wystawę uzupełniają cytaty pochodzące z książki Seweryna Udzieli „Kilka słów o strojach, budowlach i sprzętach na Sądecczyźnie” oraz cytaty ze współczesnych wywiadów z najstarszymi mieszkańcami Podegrodzia i Gostwicy, a także reprodukcje archiwalnych zdjęć Wojciecha Migacza, Eugeniusza Frankowskiego i Mieczysława Cholewy.
Według relacji organizatorów część ekspozycji przypomina osobę Wojciecha Migacza, pochodzącego z Gostwicy fotografa-samouka, dokumentującego życie lachowskiej wsi z przełomu XIX i XX wieku. Migacz wykonywał własnoręcznie zrobionym aparatem portrety ślubne, rodzinne, okolicznościowe, fotografował pejzaże i krajobrazy. Na szklanych negatywach utrwalał ludzi przy codziennej pracy na roli, jak również uroczystości religijne i patriotyczne. Jego dorobek jest cennym źródłem informacji historycznej i etnograficznej o regionie. Na wystawie pokazano reprodukcje zdjęć Migacza o różnorodnej tematyce, a także wykonany przez niego aparat fotograficzny z drewnianym statywem, kopioramy, osobiste pamiątki po fotografie. Odznaka strażacka przypomina o innej ważnej aktywności Wojciech Migacza – pracy społecznej na rzecz miejscowej ludności.
Część archeologiczna wystawy składa się z przedmiotów znalezionych w wykopaliskach na terenie gminy Podegrodzie. Dość wspomnieć, że w wiekach od IX do X istniał gród w Naszacowicach, zaś w samym Podegrodziu dwa gródki w miejscach zwanych „Na Grobli” i „Zamczysko”.
- Muzealną kolekcję zapoczątkowali Zofia i Stanisław Chrząstowscy - nauczycielka i bibliotekarka oraz instruktor rolny i bibliotekarz, którzy na przełomie lat 20. i 30. ubiegłego wieku zamieszkali w Podegrodziu – mówi Izabela Szafran. - Gromadzone przez wiele lat pamiątki (m.in. miejscowe stroje świąteczne, przedmioty użytku codziennego, sprzęty i narzędzia gospodarskie, sztuka ludowa) przekazali sądeckiemu muzeum w 1981 r. Tak powstała jego nowa filia – Muzeum Lachów Sądeckich w Podegrodziu z siedzibą w Domu Kultury (funkcjonowała tam do listopada 2014 r. kiedy zaczęto przygotowania do przeniesienia kolekcji do nowej siedziby). 10 lat później placówce nadano imię założycieli kolekcji – Zofii i Stanisława Chrząstowskich.